Document Type : Research Article
Authors
Dept. of Mathematical Sciences, Yazd University, Iran
Abstract
Keywords
Main Subjects
در مرحله پیجویی اکتشاف معادن، کسب اطلاعات مقدماتی موقعیت جغرافیایی معدن، زمینشناسی، میزان تقریبی ذخیره، نحوه استخراج، حدود هزینهها و درآمدها و شرایط بازار محصول و مواردی از این قبیل ما را به یک توجیه فنی و اقتصادی سرانگشتی میرساند. بنابراین در مرحله پیجویی برای یافتن ماده معدنی مورد نظر، ابتدا باید بررسی کرد که محتملترین مکان برای تمرکز ماده مورد نظر کجاست و آنگاه در این محدوده، به جستجو پرداخت. به بیان دیگر، ابتدا باید ناحیههایی را که احتمال وجود ماده معدنی در آنجا هست را مشخص ساخت]1[. مرحله اکتشاف مقدماتی و تفضیلی شامل نمونهبرداری از منطقه و یافتن محلی است که در آن اجتماع ماده معدنی بیشتر است. به عبارت دیگر اگر هدف پیجویی تعیین محل ناهنجاریهای مربوط به کانسار باشد، هدف اکتشاف تعیین حدود و ارزیابی آنها است. از آنجا که امروزه اغلب کانسارها در سطح زمین و در معرض دید نیستند، روشهای جستجوی مستقیم باید با روشهای غیر مستقیم تکمیل شوند]2[.
با توجه به اینکه امروزه ابزارهای ریاضی در بیشتر زمینههای علمی از جمله علوم طبیعی، مهندسی، پزشکی و علوم اجتماعی کاربرد دارند، میتوان از این ابزار در مراحل مختلف اکتشاف کانسارها نیز استفاده کرد. در این مقاله از تجزیه مقدار تکین که یکی از ابزارهای قدرتمند در ریاضیات است در مرحله پیجویی برای انتخاب یک مکان مناسب برای اکتشاف معدن، استفاده شده است. با استفاده از تجزیه مقدار تکین، اطلاعات موجود خوشهبندی میشوند. در این کاربرد استانها بر اساس معادن اکتشاف شده در آنها به خوشههایی تقسیم میشوند که در هر خوشه استانهایی با معادن مشابه قرار میگیرند. نتایج نشان میدهند که استانهای هم خوشه از لحاظ زمینشناسی نیز به هم نزدیک هستند و از این اطلاعات میتوان مکان مناسب برای کشف یک معدن جدید را پیشبینی نمود.