Document Type : Research Article
Authors
1 Dept. of Petroleum, Mining and Material Engineering, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Dept. of Mining Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
Abstract
Keywords
Main Subjects
توجه به معدنکاری زیرزمینی در جهان به سبب ملاحظات زیستمحیطی رو به افزایش است. با توجه به روند رو به رشد تولید معادن زیرزمینی، محاسبه هزینه برای این معادن اهمیت فوقالعادهای یافته است. برآورد هزینه مهمترین بخش کار تیم مهندسی است که قبل از آغاز پروژه باید مقدار بودجه مورد نظر را با تقریبی مطلوب محاسبه نمایند. بدین منظور، روشهای مختلفی برای پیشبینی سود و زیان پروژهها وجود دارند. از جمله این روشها، استفاده از هزینه واقعی پروژه مشابه که در برخی موارد همراه با بهروز در آوردن این هزینهها است، یا روش تفصیلی محاسبه هزینه و مدلهای آماری برآورد هزینه هستند. از جمله این مدلها مدل نِیل و جِنتری[i]، مدل موسسه معدن و متالورژی استرالیا[ii]، مدل مولار[iii]، مدل دفتر معادن ایالات متحده[iv]، مدل مرکز کانادایی فناوری معدنی و انرژی[v]، مدل اوهارا و سوبولسکی[vi] را میتوان نام برد [1-5]. این مدلها پاسخگوی تخمین کامل و دقیق تجهیزات معدنی نیستند. بسیاری از آنها جامع نبوده و یا از دقت کافی و لازم برخوردار نیستند [6]. اما این مدلها به مهندسان در تخمین هزینه بخشهای مختلف معادن زیرزمینی کمک میکنند. در میان این مدلها، مدل سوبولسکی جزء یکی از روشهای قابل قبول در جهان است. علت این امر تعداد دادههای اولیه برای به دست آوردن تخمینگر سوبولسکی است[7]. هرچه تعداد دادهها در مدل آماری بیشتر باشد تخمینگر از پذیرش بالاتری برخوردار است . از طرفی مدل مذکور برای گذشته بوده و نیاز است تا بهروزرسانی گردد. لذا این مدل با توجه به ضرورت و کاربرد، در مقاله حاضر برای سال 2019 بهروزرسانی شده است. همچنین تمامی روابط برای شرایط خاص ایران نیز تغییر داده شدهاند. با توجه به اینکه واحد پول مورد محاسبه این روابط دلار آمریکا است، نوسانهای اخیر در نرخ برابری ریال ایران در برابر دلار امریکا به هیچ وجه از دقت این روابط نخواهد کاست. مدل مذکور شامل: هزینه پاکسازی سایت، هزینه سرمایهای حفر چاه دسترسی [شفت]، هزینه بالابر محصور، هزینه سرمایهای سر چاه یا دکل حفاری، هزینه آمادهسازی و تجهیز کارگاه استخراج، هزینه حفاری، بارگیری و حمل، هزینه سیستم تهویه معدن، هزینه سیستم آبکشی، هزینه سیستم آبرسانی، هزینه سنگشکن اولیه نصب شده در زیرزمین، هزینه تعمیرگاه معدن زیرزمینی، هزینه سیستم کمپرسور، هزینه توزیع آب و هوای فشرده، هزینه سیستم پرکردن کارگاه کند و آکند، هزینه توزیع برق زیرزمینی، هزینه عملیاتی معدن زیرزمینی، هزینه آمادهسازی کارگاه، و سایر هزینهها مانند بالاسری و سنگشکنی هستند. مدل سوبولسکی مربوط به سال 1988 است و برای محاسبه هزینه حال حاضر نیاز است تا این فرمولها بهروزرسانی گردند[8, 9].