بررسی و تهیه نقشه پتانسیل مطلوب کانی سازی پنهان مس-طلادار پورفیری ورقه های زمین شناسی بصیران و کودگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معدن دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک دانشگاه صنعتی شاهرود

2 دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی امیر کبیر

چکیده

این مطالعه در منطقه شرقی بلوک لوت و در برگه یکصد هزار بصیران و کودگان با استفاده از ۱۴۲۹ نمونه رسوبات ابراهه‌ای شامل ۵۸۶ نمونه در برگه یکصدهزار بصیران و ۸۴۴ نمونه در برگه یکصد هزار کودگان صورت پذیرفت. با توجه به وجود ذخایر متعدد رگه‌ای مس در این منطقه، با بهره‌گیری از شاخص های زونالیته مربوط به ذخایر مس پورفیری و روش تنکینگی (سینگولاریتی)ونقشه‌های تکتونیکی و زمین‌شناسی، امکان کانی‌زایی مس پورفیری مورد ارزیابی قرار گرفت. در این پژوهش پس از اصلاح داده های سنسورد، هیستوگرام فراوانی عناصر مرتبط با شاخص زونالیته‌ی مورد استفاده، شامل مس، سرب، روی و مولیبدن ترسیم شد و پس از نرمال سازی داده ها به وسیله‌ی نمودار لگاریتمی عیار-مساحت میزان عیار حد آنومالی و زمینه شناسایی شد. نقشه پراکندگی عناصر سرب، روی و مس تهیه و بررسی شد و از پراکندگی عنصر مس به عنوان یکی از لایه های وزن‌دهی در روش تلفیقی سلسله‌مراتبی AHP استفاده شد. همچنین نقشه پراکندگی شاخص زونالیته فوق کانساری و تحت کانساری تهیه شد و با تلفیق دو نقشه، لایه مناطق غنی از سرب، روی، مس و مولیبدن حاصل شد و در روش AHP بکار گرفته شد. از روش تکینگی(سینگولاریتی) مرتبط با تولید سطحی شاخص زونالیته در پنجره‌هایی با مساحت ۲۵۰۰ مترمربع برای تهیه یکی از لایه های وزن دهی در روش سلسله‌مراتبی استفاده شد. در نقشه زمین‌شناسی منطقه، توده‌های نفوذی الیگو- میوسن به عنوان بستر مناسب برای میزبانی ذخایر مس با لایه شواهد تکتونیکی تلفیق شد و به عنوان یکی از پارامتر‌های اصلی وزن‌دهی در روش AHP مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از لایه زمین‌شناسی در ماتریس AHP منجر به حذف مناطق آبرفتی و یا رسوبات کواترنری در تشخیص مناطق امید‌ بخش کانی‌زایی مس پورفیری شد. لایه‌های مورد نظر در محیط نرم‌افزاری GIS به وسیله افزونه الحاقی AHP با یکدیگر تلفیق شد و نقشه پتانسیل مطلوب برای کانی‌زایی مس پورفیری تهیه شد. در خروجی نهایی تلفیق سلسله‌مراتبی بدست آمده، مساحت ۴۹۰ کیلومتر مربع از ۵۲۰۰ کیلومتر مربع منطقه مورد بررسی، به عنوان مناطق امید بخش معرفی شد. در این پژوهش با استفاده از متغیر‌های کمی، نقشه کیفی و کاربردی به منظور پیشبرد اکتشافات مقدماتی منطقه تهیه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mineral prospectivity mapping of the hidden Cu-Au porphyry mineralization in the Basiran and Kodegan sheets

نویسندگان [English]

  • Mansour Ziaii 1
  • ali shabani 1
  • Mehrdad soleimani Monfared 1
  • aref shirazi 2
  • seyyed amirali Hamedi 2
1 Associate Professor, Faculty of Mining Engineering, Petroleum and Geophysics, Shahroud University of Technology
2 researcher fellow of Amirkabir university of technology
چکیده [English]

This study was carried out in the eastern area of ​​Lut block and in sheet of Basiran and Kodegan tracts using 1429 samples of river sediments, including 586 samples in Basiran sheet tract and 844 samples in the Kodegan sheet tracts. Due to the existence of numerous vein copper deposits in this area, the possibility of porphyry copper mineralization was evaluated by using the zonality indicators related to porphyry copper deposits and the singularity method and tectonic and geological maps.In this research, after modifying the censored data, the histogram of the abundance of elements related to the used zonality index, including copper, lead, zinc and molybdenum, was drawn, and after software processing of the data by means of logarithmic images of grade-area, the amount of anomalous grade and background. is identified. The dispersion map of lead, zinc and copper elements was prepared and analyzed and the dispersion elements were used as one of the weighting layers in the hierarchical integration method of AHP.Also, the distribution map of the index of supra-mineral and sub-mineral zonality was prepared and by combining the two maps, the layer of areas rich in lead, zinc, copper and molybdenum was obtained and used in the AHP method. The singularity method related to the surface production of the zonality index in windows with an area of ​​2,500 square meters was used to prepare one of the weighting layers in the hierarchical method.In the geological map of the region, the Oligo-Miocene intrusive masses were integrated as a suitable substrate for hosting copper deposits with the tectonic evidence layer and were used as one of the main weighting parameters in the AHP method. The use of the geological layer in the AHP matrix led to the removal of alluvial areas or Quaternary sediments in the detection of promising porphyry copper mineralization areas. The desired layers were combined with each other in the GIS software environment by AHP add-on, and a favorable potential map for porphyry copper mineralization was prepared.In the final result of hierarchical integration, the area of 490 square kilometers out of 5200 square kilometers of the investigated area was introduced as promising areas. In this research, using quantitative variables, a qualitative and functional map was prepared in order to advance the preliminary explorations of the region. In order to validate the processing, 22 known mineral indices related to copper mineralization were used, of which 17 indices, equivalent to 77% of them, were found in the areas identified in this study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zonalte
  • Geochemistry
  • Basiran
  • Kodegan
  • Qala Zari
  • AHP

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 05 شهریور 1402
  • تاریخ دریافت: 28 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 01 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 16 خرداد 1402